“Er is niet één oplossing, wij pleiten voor een mix van brandstoffen”
“Er is niet één oplossing voor het nul-emissie-probleem. Wij pleiten voor een mix van brandstoffen, maar ervaren op dit moment dat LNG voor ons de beste brandstof is om op grote schaal te verduurzamen, zeker als we de transitie naar bio-LNG maken.” Aan het woord is Peter Leegstraten – Manager Transport Expertise bij Albert Heijn – die mede aan de basis heeft gestaan van de ontwikkeling van LNG in Nederland. In dit eerste deel van het tweeluik artikel over de transportontwikkelingen bij Albert Heijn, gaat hij in op de afwegingen en keuzes die het bedrijf maakt voor duurzaam transport. “Transport is heel interessante materie, aangezien de vrachtauto vaak het zwarte schaap is in de maatschappij.”
Al 10 jaar is LNG een veelbesproken onderwerp binnen Albert Heijn. De eerste ervaring met deze brandstof dateert uit 2010, toen het bedrijf een test startte met CNG-trucks, die stiller zouden zijn dan de dieselmotoren waarmee Albert Heijn reed. Peter Leegstraten: “Rond 2010 lag de focus in het zwaar transport op zoveel mogelijk geluidsreductie, van vermindering van CO₂-uitstoot was toen nog geen sprake. De geplande geluidsreductie met CNG bleek haalbaar, helaas was de actieradius van de brandstof te beperkt voor ons aangezien we soms 600 kilometer per dag reden met één truck. CNG had een actieradius van 280 kilometer waardoor de chauffeurs meerdere keren per dag moesten tanken, dat was niet rendabel. Op dat moment kwam LNG om de hoek kijken. Een brandstof die nog in de kinderschoenen stond, maar waarvan we veel meer konden meenemen én die ook dezelfde geluidsprestaties leverde.” LNG, het bleek een nieuw avontuur op de weg naar duurzaam transport van Albert Heijn.
CO₂-reductie? Hoe dan?
“Door het Klimaatakkoord van Parijs werd duidelijk dat we CO₂ moesten reduceren. Dat was nog een hele puzzel voor ons en de steden waar we leverden. Het was een perfecte timing dat rond dezelfde tijd bleek dat LNG in potentie 10 tot 20% CO₂-reductie in zich had. Geweldig nieuws, maar we vroegen ons tegelijkertijd af hoe we een relatief nieuwe brandstof snel van de grond konden krijgen.” Peter Leegstraten vervolgt enthousiast: “De ervaring met de innovaties in trucks- en trailerssector leert, dat het acht tot tien jaar duurt voordat een innovatie volwassen is. Om LNG snel als volwaardige brandstof op de markt te zetten, zijn we gestart met het samenwerken in een driehoek met een truckfabrikant, een energieleverancier en wij als verlader gezamenlijk met een vervoerder. Ook het Nationaal LNG Platform speelde hierin een steeds grotere rol. We wisten op voorhand dat het gebruik van LNG in de ontwikkelingsjaren meer zou kosten, maar we hadden niet verwacht dat we tijdens de positieve ontwikkeling die LNG doormaakte, zo moesten vechten tegen de eindigheid van steun aan LNG.”
LNG in de schaduw van elektrisch en waterstof?
Door de komst van de Green Deal Zero Emissie Stedelijke Distributie ontstond de eerste tegenwind voor LNG. Juist op het moment dat Albert Heijn opschaalde met betere LNG-trucks, meer vervoerders aanhaakten, break even draaide door goede inzet van de trucks, subsidies en de LNG accijnskortingsregeling, had de overheid alleen maar oog voor ‘nul emissie’ in de stad. Op dat moment werd elektrisch vervoer naar voren geschoven. Als dat niet haalbaar bleek, zou waterstof een oplossing zijn. Het gevolg hiervan was, dat LNG als brandstof in het gedrang kwam bij de subsidieregelingen, waardoor er in 2017 een einde werd gemaakt aan de LNG accijnskortingsregeling.
“Er is niet één oplossing: het gaat om de mix”
Peter Leegstraten: “Rond diezelfde tijd concludeerden we dat er niet één oplossing bestond voor het ‘nul-emissie-probleem’. In 2017 heeft Albert Heijn een menukaart ontwikkeld, die pleit voor een combinatie van verschillende smaken brandstof. Dat is volgens ons als Albert Heijn dé oplossing om in 2025 de laagst mogelijke emissie-uitstoot te realiseren. De reden voor een combinatie van brandstoffen is dat de ene brandstof potentie heeft, maar nog niet ver genoeg ontwikkeld is, zoals elektrisch en waterstof. Terwijl een brandstof als LNG nu al grootschalig kan worden ingezet. We zijn er van overtuigd dat we vandaag al stappen vooruit kunnen én moeten maken. We moeten niet wachten tot 2025, 2030 wanneer er misschien nieuwere en betere oplossingen zijn. Onze menukaart hebben we ondertussen aangevuld met bio-LNG, want op den duur zal er een einde moeten komen aan de inzet van fossiele energie.”
Kan Albert Heijn met duurzamere transportoplossingen een goede bedrijfsvoering blijven voeren?
Peter Leegstraten: “Ja, dat kan zeker. Ons streven is dat we minimaal energie willen meenemen voor één dag transport. Albert Heijn rijdt weinig internationaal, alleen naar onze winkels in België, maar we rijden wel intensief tussen onze distributiecentra en winkels. Op het moment dat een vrachtwagen stilstaat om een batterij te laden of dat er vaker per dag getankt moet worden, verlies je zoveel capaciteit door wachten en omrijden, dat is niet de bedoeling. Daarom rijden we nu voor een significant deel op LNG en wordt er maximaal één keer per dag of minder getankt. Met dubbele tanks kunnen de chauffeurs doorgaans twee dagen vooruit.”
Albert Heijn kijkt uit naar het rijden op bio-LNG. Wanneer die stap gemaakt wordt, blijft er weinig emissie over en draagt het bedrijf bij aan veel CO₂-reductie. Maar daar blijft het niet bij. Met de menukaart in de hand blijft Albert Heijn continu brandstoffen testen en hun transport ontwikkelen. Hierdoor rijden er als test voor ons distributiecentrum in Zaandam vijf volledige elektrische trucks en twee hybride trucks. Daarnaast testen we ook drie snelladers voor de batterijen.”
Is LNG ondertussen een volwassen brandstof?
Peter Leegstraten: “Als ik terugkijk op de laatste 10 jaar, vind ik dat LNG op de doorbraak naar volwassenheid staat. Ik weet zeker dat LNG al volwassen zou zijn als het altijd als goede brandstofoplossing was gezien door iedereen. Europa ziet LNG op dit moment echt als een oplossing, kijk maar eens wat ze in Duitsland aan het doen zijn met belastingvoordelen. Ook België werkt met een lager belastingregime en forse subsidies. In Nederland hebben we met LNG de nodige hindernissen ondervonden in de discussies over accijnsbeleid. Als dat niet was gebeurd, waren we echt verder geweest met LNG. Maar goed, voor dit moment hebben we in ieder geval tot eind 2021 een belastingvoordeel, in afwachting tot een nieuwe regelset de intrede doet rondom de belasting op brandstoffen. Het mooie is, dat we ondertussen zien dat het LNG-gebruik groeit. Twee jaar geleden reed meer dan de helft van de LNG-trucks in Nederland voor Albert Heijn, nu is dat één derde. Dat komt niet omdat er bij ons minder LNG-trucks rijden, er komen er alleen maar meer op de weg. Dit is echt te danken aan de ontwikkelingen in de landen om ons heen.”
Is de transitie naar bio-LNG nu al mogelijk?
“De volgende stap is het rijden op bio-LNG”, vertelt Peter Leegstraten. “Bio-LNG is goed te beargumenteren als een schone brandstof, met name vanuit het oogpunt van reststoffen. Mest, reststoffen uit supermarkten, maar ook andere reststoffen vormen een prima basis. De transitie naar bio is belangrijk voor ons, omdat dat een enorme stap is naar de totale vergroening in de keten. Het zou fantastisch zijn als de overheid hier ook positief op inspringt, dan kunnen we hier een fantastische gezamenlijke boodschap uit halen. We zijn al dichter bij bio-LNG dan menigeen denkt!”