De opgave
De Nederlandse doelstelling voor CO2-reductie is ambitieus. In 2030 moet een CO2-reductie van 17 procent worden bereikt ten opzicht van 1990, in 2050 60 procent. Los van vermindering van de CO2-uitstoot moet het energieverbruik in het wegvervoer worden verminderd. In 2020 wordt volgens het SER-Energieakkoord een totale energie efficiency bereikt van 100 Petajoule. Mobiliteit moet hiervan 10-15 Petajoule invullen.
De mogelijkheden van verduurzaming
Verduurzaming van het wegtransport kan op verschillende manieren. Denk aan rijgedrag van de chauffeurs (Het Nieuwe Rijden) of verbetering van de beladingsgraad (Lean Green Connekt). Belangrijkste onderwerp van discussie is welke bijdrage de verschillende brandstoffen/motoren kunnen leveren.
De motoren
Voor de komende decennia zijn de volgende opties beschikbaar:
Elektrisch rijden: de accutechnologie heeft zich sterk verbeterd. Een actieradius van zo’n 100 kilometer is geen probleem meer. Wel zijn accu’s nog relatief zwaar. Hierdoor kan met een elektrische auto minder worden vervoerd dan met een vrachtauto met dieselmotor.
- Hybride: hybride technologie heeft de interesse van de truckindustrie. Het voordeel van hybride aandrijving is dat de rem-energie kan worden opgeslagen en kan worden ingezet als de vrachtwagen weer moet acceleren. Met hybride technologie daalt het brandsofverbruik, zonder dat het de vrachtwagen veel zwaarder maakt. Hybride technologie komt dus het best tot zijn recht bij voertuigen die veel moeten stoppen en accelereren. Stadsdistributie is hiervan een goed voorbeeld.
- Diesel: een dieselmotor is krachtig en diesel heeft een grote actieradius. Bovendien is de dieselmotor efficiënt. Daarom is diesel dé brandstof voor de transportsector. Mede dankzij de Euro-normering zijn dieselmotoren steeds schoner geworden.
- Gasmotoren bestaan al lange tijd. Gas als brandstof had als nadeel dat de actieradius beperkt was tot maximaal 300 kilometer. Door gas koud te maken (tot -162 graden) wordt het vloeibaar: Liquefied Natural Gas ofwel LNG. Door het vloeibaar maken neemt de energiedichtheid toe en wordt een actrieradius van 800 kilometer haalbaar. Daarmee is deze techniek zeer geschikt voor middellange afstand van zware lading. Vandaag de dag is de WtW (Well to Wheel) CO2-reductie met LNG motoren al 10 tot 15 procent. Door de overschakeling op bio-LNG is CO2- reductie tot 80 procent mogelijk.
- Waterstof en brandstof: lijkt de ideale optie, doordat er geen schadelijke emissies en geluid zijn. De technologie is echter nog kostbaar en voor de transportsector economisch nog niet haalbaar.
Uitkomsten Duurzame Brandstoffenvisie
- Efficiency: verwachting is dat door efficiënter vervoer nog veel CO2-reductie kan worden bereikt. De inzet van stille vrachtwagens voor dagranddistributie kan hieraan bijdragen.
- Diesel: de inzet van diesel (fossiel) aangedreven vrachtwagens zal steeds minder worden. Inzet is namelijk dat meer vrachtwagens gaan rijden op biodiesel. De huidige beperking van 7 procent bijmenging is wel een belemmering.
- Elektrisch: steeds meer lichte bakwagens zullen gebruik kunnen maken van elektrische aandrijving. Dit is uit technisch oogpunt een reële veronderstelling. Bedrijfseconomisch ligt hier nog wel een uitdaging.
- Waterstof: er wordt ingezet op de waterstof-brandstofcel-technologie. Technisch bezien moeten dan ook trekker-opleggers mogelijk worden. Dit zal uit technisch en bedrijfseconomisch oogpunt echter niet eenvoudig zijn.
- CNG: de inzet van CNG (Compressed Natural Gas) zal tot 2030 nog stijgen maar daarna dalen. De visie is hierbij dat voor dit segment elektrisch en waterstof een steeds belangrijkere rol zal spelen.
- LNG: voor LNG is een duidelijke rol weggelegd in de brandstofmix. In 2030 moet 25 procent van de trekker-oplegger-vloot in Nederland op LNG rijden. In 2050 is de inzet dat 50 procent op bio-LNG rijdt. In bijgaand schema de concrete cijfers op een rij:
LNG is een transitie brandstof
De CO2 reductie van LNG is 15 % LNG is een transitie brandstof naar bio-lng., waarbij de volgende aspecten van belang zijn:
- Vervangen van LNG door bio-LNG 1 op 1 mogelijk is omdat de overstap naar bio-lng geen andere eisen stelt aan motoren en/of tankstations.
- Met de overstap van LNG naar bio-LNG zijn de bestaande voordelen tav leefklimaat (geluid en lucht) geborgd.
- De natte bio-massa stroom is bij uitstek geschikt voor vergisting. En kent weinig andere toepassingsmogelijkheden.
- Er is ongeveer 70 Petajoule (ECN) beschikbaar in Nederland die kan worden ingezet. Bij verdere ontwikkeling van vergassing en power-to-gas is er duidelijk meer zicht op deze duurzame brandstof.
- Bio-brandstoffen zijn voor nu en de middellange termijn dus de stap naar verregaande CO2 reductie. En het is wenselijk dat er nu stappen worden gezet.
